Oyunlar ve fanteziler, entrikalar ve komplolar

Roberto Arlt’ın Yedi Deli Adam’ı tamamlama niyetiyle kaleme aldığı Alev Makinesi’nde, Astrolog ve Erdosain’in medeniyeti yok etme planları, teknolojik açıdan oldukça spesifik temellere otursa da psikolojik olarak son derece dengesiz bir hale bürünür.

Grubun her bir üyesinin yarattığı oyunlar ve fanteziler, entrikalar ve komplolarla karakterize edilen içsel gerçeklikler, dünyadan her geçen gün daha fazla soyutlanmalarına yol açar. Fakat Alev Makinesi’nde trajediye yer yoktur; yok oluş kimyasal savaşın rasyonel ve bilimsel yöntemleriyle gerçekleşecektir. Okursa, kahramanların ahlak anlayışlarını terk ettikleri, dehşetin ve özkıyımın hüküm sürdüğü bir yerde, onlarla birlikte adım adım uçuruma sürüklenir.

“Roberto Arlt en büyük vizyonerlerimizden... Onun için yazmak dağlamaktır, asitle eritmektir; zalim bir şehri ve o şehrin köpekler gibi sürekli sinsi sinsi yaşamaya mahkûm edilmiş kadın ve erkeklerini birbiri ardına gözler önüne seren cam slaytlar yansıtan sihirli bir fenerdir… Bu, sanattır; tıpkı sokaklarda dövüşen Francois Villon ve tavernalarda bıçak sallayan Kit Marlowe’un mağrur Goya'sının (Arlt bunu okusaydı suratıma yumruk atardı) sanatı gibi... sadece büyük sanatın yapabileceği bir şekilde, bizi kendimizle yüzleştiren bir sanat.”Julio Cortázar

Roberto Arlt 1900’de Buenos Aires’te doğdu. Anne babası Avrupa göçmeniydi. Sert ve baskıcı babasıyla sorunlu bir ilişkisi vardı. Sekiz yaşında okuldan atıldıktan sonra kendi kendini eğitti. On altı yaşında evi terk etti. Tezgâhtarlık, kalaycı çıraklığı, boyacılık, tamircilik, kaynakçılık, tuğla fabrikasında müdürlük ve liman işçiliği gibi pek çok farklı iş yaptıktan sonra yerel bir gazetede çalışmaya başladı. İlk romanı El juguete rabioso 1926’da yayımlandı. Yedi Deli Adam (1929) ve devam kitabı Los lanzallamas (1931) yazarın başyapıtları olarak görülür. Hayattayken, Buenos Aires ve İspanya’daki gündelik hayatı anlattığı gazete makaleleriyle tanınan Arlt dört romanın yanı sıra birçok tiyatro oyunu ve kısa hikâye kaleme aldı. Modern Arjantin edebiyatına yön veren en önemli isimlerden sayılan yazar kırk iki yaşında hayatını kaybetti.

ALEV MAKİNESİ

Roberto Arlt

Kolektif Kitap, 2023

Çeviri: Saliha Nilüfer

328 s.