Daniel Guérin’den, Fransız Devrimi'nin derinlemesine bir analizi

Eserlerinde sınıf mücadelelerine odaklanan Daniel Guérin’in, Fransız Devrimi'nin derinlemesine bir analizini sunan kitabı Burjuvazi ve Çıplak Kollular: Fransız Devrimi’nde Toplumsal Mücadeleler 1793-1795, okuruyla buluştu.

Daniel Guérin, Fransız Devrimi’nin 1793-1795 yılları arasındaki kritik evresine odaklanan tarihsel çalışmasında, burjuvazi ile devrimin en radikal unsurları olan ve “çıplak kollular” diye anılan işçi sınıfı ve yoksul halk arasındaki sınıf çatışmalarını derinlemesine ele alıyor. Bu dönemdeki toplumsal ve politik dinamikleri sınıf mücadelesi ekseninde değerlendiren Guérin, burjuva demokrasisi ile proleter demokrasi arasındaki temel farklılıkları vurgularken Fransız Devrimi tarihine yeni bir bakış açısı getiriyor.

Daniel Guérin’in Fransız Devrimi sırasında Fransa’daki sınıf gerilimlerini incelediği çalışması Burjuvazi ve Çıplak Kollular, 31 Mayıs 1793 yılında Jirondenler’in düşmesinden itibaren ilk modern sınıf çatışmasının ortaya çıkışına tanıklık etmemize yardımcı oluyor ve burjuva devriminin jakoben liderlerine karşı baldırı çıplaklar tarafından yönetilen proleter bir devrimin tohumlarının atıldığını gösteriyor. Eser, burjuva olarak kabul edilen önde gelen siyasi figürler ile Parisli çıplak kollular olarak adlandırdığı işçi kesim militanlar arasındaki bağlantılara dikkat çekiyor ve “tabandan terör” ile “tepeden terör” kavramlarına ışık tutuyor. Bu şekilde Guérin, devrimi tamamlamak için baskı önlemleriyle çıplak kolluları kullanan burjuva bu figürlerin Thermidor’da nasıl düştüğünü anlamamızı kolaylaştırıyor. Fransız Devrimi tarihine getirilen bu yeni bakış açısı, burjuva demokrasisi ile proleter demokrasi arasındaki temel farklılıkları vurgulayarak “fikir birikimimizi yeniden inşa etmemize”, “eşitlik ve özgürlük fikirlerinin gerekli sentezini” yeniden düşünmemize imkân tanıyor. Claude Guillon’un önsözü ise komünist tarihçilerden çok sert eleştiriler alan eseri çeşitli tarihçilerin çalışmalarından yararlanarak yirminci yüzyılın ideolojik ve tarih yazımı tartışmaları içine yerleştiriyor.

DANIEL GUÉRIN

1904 yılında Paris’te doğmuştur. Orta sınıf bir aileden gelen yazar, École Libre des Sciences Politiques’ten mezun oldu. 1930’da Hindiçin’e yaptığı bir gezide sömürgecilik gerçekliğini keşfederek Marx, Proudhon, Sorel, Lenin ve Troçki gibi yazarları okuyarak sol harekette aktif olmaya başladı. İşçi sınıfı mahallesine yerleşti ve 1930’lardaPierre Monatte’nin La Révolution prolétarienne dergisinin devrimci sendikacılarıyla birlikte militanlaşmaya başladı. 1933’te Nazi Almanyasını bisikletle dolaşarak, 1936’da Kahverengi Veba, Faşizm ve Büyük Sermaye (Habitus yayınları) başlıkları altında ya­yınlanan ilk önemli eserini yayımladı. 1936’da Marceau Pivert ile birlikte Sosyalist Parti’de faaliyet gösterdi. Buradan ayrılıp Sosyalist İşçi ve Köylü Partisi’ni kurduklarında hareketin önderlerinden biri oldu. Troçki ile yazıştı. İkinci Dünya Savaşı’nda Norveç’te iken Naziler tarafından enterne edilip Bavyera’daki Wülzburg toplama kampında tutuldu, yedi ay sonra serbest bırakıldı. 1943-45’teFransa’daki Troçkist yeraltı hareketi ile işbirliği yaptı.

Savaşın biteminde ABD’ye gitti,dönüşünde anarşizme yöneldi. Anarşizm ile Marksizmin bir sentezini aradı. Cezayir Savaşına karşı açık bir tutum takında ve ünlü 121’ler bildirisini  imzaladı.

Fransa’daki 1968 olaylarından sonra Georges Fontenis ile birlikte Liberter Komünist Hareket’in kurulmasına katkıda bulundu. Nazizm, faşizm, ka­pitalizm, emperyalizm ve sömürgeciliğe karşı muhalefetiyle tanınmıştır. Biseksüel kimliğini benimseyen yazar, kuir komünizme katılmıştır.

Türkçe’de yayımlanan kitapları şunlardır:

Yahudi Meselesi ve Marksistler (Yazın); Geçmişi Kullanma Klavuzu (Versus).

L’histoire Comme Champ de Bataille/ Interpréter les violences du xxe siècle

(Savaş Alanı Olarak Tarih / XX.Yüzyılın Zorbalıklarını Yorumlamak, Çev. Osman S. Binatlı, Ayrıntı Yay.,2013.)

La fin de la modernité juive /Histoire d’un tournant conservateur (Yahudi Mo­dernitesinin Sonu / Muhafazakâr BirDönüm Noktasının Tarihi, Çev. Zeynep Bursa, Ayrıntı Yay., 2016)

Solun Melankolisi-Marksizm, Tarih ve Bellek, Çev.Elif Ersavcı, İletişim Yay. 2018.

BURJUVAZİ ve ÇIPLAK KOLLULAR

Daniel Guérin

Ayrıntı Yayınları, 2024

Çeviri: Beyza Başer

224 s.