Cem Akaş’tan oyunbaz ve sıradışı iki metin

Yazına bambaşka bir bakış açısı getiren Cem Akaş yeni eserleri ile çıktı. Dildo - Yaşam, Yazın ve Sanatın Mekaniği, yaşam, yazın ve sanata başka gözlerle bakmamıza vesile olan “nadüz” yazıları bir araya getirirken, Ofelya ise Yüzyıllardır Hamlet’e söz hakkı verilen hikâyede sahneyi Ofelya’ya emanet ediyor.

Cem Akaş’ın yaşam, yazın ve sanata başka gözlerle bakmamıza vesile olan -kendi muazzam ifadesiyle- “nadüz” yazıları sözcüklerle oynar ve onlara yeni anlamlar bahşederken, ortaya çıkan metinler tam da Dildo’nun tabiatına uygun şekilde, “sözcüklerle

ifade edilemiyor”.

*“‘Hakiki’nin yerini tutması için üretilen bir ‘gerçeklik’tir dildo, ama burada kalmaz; yerini tuttuğu ‘hakiki’nin ötesine geçer, onda olmayan özellikler, fonksiyonlar kazanır ve böylece kendi ‘hakiki’liğine erişir; artık yalnızca başka bir şeyle karşılaştırılarak tartışılmaz, kendi hakikiliği çerçevesinde değerlendirilir.

Yazın, sanat ve diğer kültürel yapıtlar için dildo bu anlamda bir simgedir; bu yapıtlar bir şeye benzemeye çalışan, bir şey hakkında olmaya çalışan birer ürün olmaktan çıkar ve kendileri ‘bir şey’ olur; o şeyler artık dünyanın hakikatine eklemlenmiş birer hakikattir.”

– Cem Akaş

Baştan söylemeli, klişe bir deneme kitabı değil bu (Klişe denemeler için kitaplıkların bir kere bile dokunulmamış raflarına bakınız). Cem Akaş, Dildo - Yaşam, Yazın ve Sanatın Mekaniği için bir araya getirdiği “nadüz” yazılarda alt başlığın atıfta bulunduğu konularda, sözcüklerin tanıdık ama zor tabiatına yaklaşıyor. Okuruna yaşamı ve edebiyatı anlaması için bir çift yeni göz bahşederken sözcüklere de kimi zaman yeni anlamlar bahşediyor, kimi zaman da zaten bildiğimiz bilinmeyen katmanlarında gezinirken bir tür edebi delilikle bizi hayrete düşürüyor.

Dildo - Yaşam, Yazın ve Sanatın Mekaniği oyunbaz ama dürüst, anlaşılır ama zor, bu yüzden de kafa karıştırıcı bir kitap: Neden kitaplıkların bir kere bile dokunulmamış raflarında kalmayacağı şimdiden belli.

DİLDO

Cem Akaş

Kafka Kitap, 2023

Tür: Deneme

256 s.

Bu dünyaya ait değildi Ofelya. Onun yeri gökteki yıldızlardı; üzerimizi çarşaf gibi örten gökkubbeydi onu büyüleyen. Ama kimse onu anlamadı, Shakespeare bile.

Yüzyıllardır bu hikâye Hamlet üzerine kuruldu, onun bakış açısından değerlendirildi, zihinlerde hep onunla var oldu. Ancak şimdi bu klasik eserin unutulmaz karakteri Ofelya, yeni bir düşünce yapısı ve derinlemesine bir anlatıyla yeniden hayat buluyor.

Destansı bir aşkın yalınlaştırılmış figürü olmaktan ziyade kendi hikâyesini yazan, düşünen, hisseden bir kadın Ofelya bu eserde. Hamlet’in aşkına bel bağlayan naif bir kız değil, kendi gücünün farkına varmış, yıldızların büyüsünde kendini bulan, analitik bir zihin.

Fraktal yapının incelikli kullanımıyla okurlarına sıradışı bir yolculuk vadeden bu roman, Ofelya’nın derin dünyasına dalarken bu klasikleşmiş trajediye bambaşka bir çehre kazandırıyor. Eylemlerin ve düşüncelerin iç içe geçtiği bu yapı, hikâyenin en yalın ve bütünsel hâli. Sahne şimdi Ofelya’ya emanet...

Okura not:

Bu kitabı okumak için Hamlet’i bilmek şart değil, ama Shakespeare’in bu trajedisini bilenlerin romanda yeni katmanlar keşfedeceği de bir gerçek!

OFELYA

Cem Akaş

Kafka Kitap, 2023

Tür: Roman

18 s.

Cem Akaş 1968'de Almanya'nın Mannheim kentinde doğdu, 1974'e kadar orada kaldı. Anaokuluna sınavla girdi, başarıyla bitirdi, ilkokul birin sonunu görmeden Türkiye'ye geldi ve ailesiyle İzmit'e yerleşti. Seka İlkokulu'ndan mezun olduktan sonra Robert College'de yatılı okudu, haftasonları Doğan Körfez otobüsüyle ve Bursalı arkadaşlarıyla İzmit'e gidip geldi. Boğaziçi Üniversitesi'nde Kimya Mühendisliği okumaya başlamasıyla birlikte İstanbul'a taşındı. O gün bu gündür Kadıköylü. Boğaziçi'nde başladığı siyaset bilimi master'ını New York'ta, Columbia Üniversitesi'nde tamamladı; ardından Boğaziçi'ne dönerek Türk siyaset tarihi üzerine doktora yaptı.

İlk öykülerini İngilizce kompozisyon sınavlarında, zamana karşı yazdı. Yayımlanan ilk öyküsü "Gerçeğin Öte Yanında" (Gergedan, 1987, sayı 3) oldu. Bir ödül kazandı ama almadı, bir imza günü düzenledi ama yalnızca komşu dükkanın çırağı geldi. Bir dönem hemen herşeyin dersini verdi. Başkalarının ödevlerini, master tezlerini, kitaplarını yazdı. Cenk Koyuncu'yla birlikte "SonKişot"u kurdu. 1993-94 sezonunda TRT-2'de "Okudukça" programını hazırladı, sundu. Askerliğini Balıkesir ve Genelkurmay'da yaptı, çok şeyler öğrendi. 1992-2004 yılları arasında şu ya da bu şekilde (part-time editör olarak başlayıp yayın yönetmenliği ve son olarak yayın danışmanlığı yapmak suretiyle) Yapı Kredi Yayınları'nda çalıştı. Sabancı Üniversitesi'nde yaratıcı yazarlık dersleri verdi. Serbest editörlük ve çevirmenlik yaptı. 2005 yılında g yayın grubu'nu kurdu. Arkadan itilmek suretiyle senaryo yazarı oldu. 2010 yılında çıkmaya başlayan Sıcak Nal'ın yayın kurulunda yer aldı. 2011 yılında ku-ko kurgu kolektifi'ni kurdu ve merkez komitesi üyesi oldu. 2013`te kültür endüstrisi, kültür ve yaşama kültürü alanlarında dersler sunan Hayat Bilgisi'nin kurucuları arasında yer aldı. Eylül 2014'te Koç Üniversitesi Yayınları'nın yönetici direktörlüğünü üstlendi. Mart 2018'den beri Can Yayınları'nın genel yayın yönetmenliğini sürdürüyor.

Öykü ve denemeleri ABD, Almanya, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, İspanya, Kanada, Macaristan ve Yunanistan'da yayımlandı.

Cem Akaş eşi Esra Özdoğan, oğulları Can ve kedileri Şimşir'le İstanbul'da yaşıyor.