Kavuşulmaz bir aşk, hasretten çok daha fazlasıdır!

İsviçre edebiyatının önde gelen kalemlerinden Peter Stamm'ın yazdığı Duyguların Arşivi, hiçliğin tam ortasında kâğıt yığınlarından kendine yeni bir hayat kuran yalnız bir adamın içsel monologlarıyla şekillenen çarpıcı bir roman.

Geçmişle geleceği sağlam köprülerle birbirine bağlarken yalnızlığı duygulardan arınmakla eşdeğer tutan yazar; kavuşulmayan aşkların, zamanın işlediği suçların, varoluşsal hezeyanların gölgesinde yükselen baş döndürücü bir anlatı sergiliyor.

Katmanlı hikâyesini psikoloji ve felsefe sularında yüzdürerek derinlikli bir zemine oturtan bu sarsıcı kitap, pandemi döneminde küresel boyutta deneyimlediğimiz sosyal psikopatolojinin edebî bir izdüşümü âdeta.

Bir şeylerin değişmesini istemiyorum. Kabahat mi?

Köklü bir gazetenin karanlık dehlizlerinde uzun yıllar arşivcilik yapan başkarakter, işini kaybettikten sonra yaşama tutunmanın yolunu yine geçmişin tozlu sayfaları arasında bulur. Görev yaptığı gazetenin arşivini evine taşır, bodrumuna yerleştirir ve bu kez sadece kendisi için çalışmaya başlar. Bildiği tek işi devam ettirebiliyor olmak başlarda onu iyi hissettirir. Ancak zamanla, hayatı tamamen arşivin içine hapsolur. Gazete kupürlerinin arasından sızan nostalji rüzgârları şimdilerde 60'larında olan adamı eski hatıralarına götürür. Mazi belleğinde canlandıkça, özellikle çocukluk aşkını, asla gerçek anlamda “sevgili” olamadıkları Franziska aklına düşer. İçinde koca bir boşluğa dönüşen bu kadını anılarından hiç koparamadığını fark eder. Belki de artık, özgürlüğünü sınırlayan duygularını bir arşive kapatıp, geçmişiyle yüzleşmenin ve hayatında yeni bir sayfa açmanın vaktidir...

Peter Stamm, kendisini duygusuzlaştırmaya ant içmiş bir adamın hayattaki ikinci şansının peşinden gidişine tanıklık ettirdiği bu romanında, değişimin akıntısına kapılmanın ve anılarda yaşıyormuşçasına sonsuz bir anda var olmanın dayanılmaz çekiciliğine vurgu yapıyor.

Arşiv yalnızca dünyayı yansıtmaz, aynı zamanda dünyanın bir kopyasıdır.

Peter Stamm, 1963 yılında Münsterlingen’de doğdu. İngilizce ve psikoloji eğitimi aldı. Paris ve New York’ta çeşitli işlerde çalıştı. 1990’dan itibaren oyun yazarlığı ve serbest gazetecilik yaptı. 1998’de yayımlanan ilk romanı "Agnes" dünya çapında ses getirdi ve o günden beri 30’dan fazla dile çevrildi. 2013 yılında Uluslararası Booker Ödülü finaline kalmayı başaran Stamm’ın, 2014’te kazandığı Friedrich Höderlin Ödülü ve 2018’de kazandığı İsviçre Edebiyat Ödülü de dâhil 10’dan fazla ulusal ve uluslararası ödülü bulunuyor. Roman, öykü ve radyo piyesi türlerinde eserleri bulunan yazarın "Agnes" isimli romanı aynı adla, “Der Lauf der Dinge” isimli öyküsü ise "Was Wir Wollten" (Ne İstemiştik) adıyla beyazperdeye de uyarlandı. Hâlen ailesiyle birlikte İsviçre’nin Winterthur şehrinde yaşıyor.

DUYGULARIN ARŞİVİ

Peter Stamm

Delidolu Yayınları, 2023

Çeviri: Ufuk Tonka

120 s.