Şair, fırtına ile uğraşan, yay ile eğlenen, bulutlar hükümdarına benzer

Charles Baudelaire’i okumak ve anlamak, iyi bir şairi okuyup anlamanın çok ötesinde modern dünya şiirinin temel niteliklerinin anlaşılmasına kapı açar.

"Bu kanatlı yolcu ne acemi ve ne metanetsizdir!

Vaktiyle o kadar güzel iken şimdi ne gülünç ve çirkindir!

Biri çubuğuyla onun gagasına dokunur,

Öteki topallayarak eskiden uçan kötürümü taklit eder!

Şair, fırtına ile uğraşan, yay ile eğlenen,

Tahkirler arasında toprağa matrûd,

Ve muazzam kanatları yürümesine mani

Bulutlar hükümdarına benzer."

Baudelaire’in genelde dünya, özelde Türk şiirine büyük etkileri olan Les Fleurs du Mal adlı yapıtını 1927 yılında Alişanzade İsmail Hakkı Osmanlı Türkçesine aktarmıştır. Bu çeviri, Les Fleurs du Mal’in toplu ilk çevirisi olarak edebiyat tarihi açısından dikkate değer. Bunun yanı sıra Osmanlı Türkçesinin imkânlarıyla Baudelaire şiirini başarıyla aktarması bakımından da Türk Edebiyatı’nda edindiği yer hâlâ önemini korumaktadır. Elinizdeki kitapla Alişanzade’nin sözü geçen çevirisi çağdaş Türk şiirinin önemli isimlerinden Hilmi Yavuz tarafından Latin harflerine aktarılmıştır. Hilmi Yavuz, kitabın Fransızca aslıyla karşılaştırmalı olarak gerçekleştirdiği titiz aktarımını geniş bir sözlükle destekleyerek okura kolaylık sağlamaktadır.

Charles Baudelaire (1821-1867): 1857’de yayımlanan Kötülük Çiçekleri’nin yanı sıra, Avrupa’ya tanıttığı Poe çevirileri ve eleştirel yazılarıyla da 19. yüzyılda edebiyatı yenileyen en önemli modern ustalardan biridir. Baudelaire’in Işıntılar ve Apaçık Yüreğim’den oluşan özel günceleri ve bazı yazışmalarını içeren bu eser Baudelaire’in dünya ve sanat görüşüne, kişisel yaşantısına dair önemli bilgiler taşımaktadır. Apaçık Yüreğim aynı zamanda, Fransız edebiyatında Jean-Jacques Rousseau’nun kurduğu “İtiraf” geleneğine de modern bir soluk getirmiştir.

ELEM ÇİÇEKLERİ

Charles Baudelaire

Everest Yayınları, 2022

Osmanlı Türkçesine çeviren: Alişanzade İsmail Hakkı

Çeviriyazı ve Sunuş: Hilmi Yavuz

Tür: Şiir

372 s.