Yaşamı ciddiye alanlar büyük başarılara ulaşamazlar

Üç yüz sene önce samuray Tsunetomo Yamamoto tarafından kaleme alınan Hagakure: Saklı Yapraklar, samuray felsefesini anlatan en önemli metinlerden biri. “Savaş Yolu” anlamına gelen buşido öğretisine dair detaylar içeren kitap, yazıldığı beylik haricinde gizlenen bir metinken gün yüzüne çıktığı 1930’lar ve 1940’ların militarist atmosferinde azımsanmayacak bir ilgiyle karşılandı.

Savaşçının yolu deli cesaretiyle ölüme atılmaktır. Yaşamı ciddiye alanlar büyük başarılara ulaşamazlar. En doğrusu çılgınca ve deli cesaretiyle ölüme atılmaktır.”

O dönemden itibaren yasaklamaların gölgesinde günümüze ulaşan metin, tartışmaları beraberinde getirse de samuraylık üzerine yazılmış temel kaynaklardan biri olma özelliğini koruyor.

Döneminin önde gelen beyleri ve keşişlerinin anekdotlarıyla bezeli metinde, bir savaşçının zorluklarla nasıl baş edeceğinden seppukunun önemine kadar düşünsel ve pratik talimatlar bir araya geliyor. Günümüz bakışıyla eleştiriye çokça açık olan ancak Yukio Mişima tarafından Japon kültürünün “en güzel” yönlerini yansıttığı söylenen Hagakure, Japonya’nın on sekizinci yüzyıldan beri gösterdiği değişimleri ve gelişmeleri anlamak adına benzersiz bir eser.

Tsunetomo Yamamoto (1659-1719): Ömrünün büyük bölümünü Kyuşu Adası’ndaki köklü savaşçı ailelerinden Nabeşima’lara hizmet ederek geçirdi. 30 yılı aşkın süreyle hizmet ettiği efendisinin ölümünün ardından, münzeviliği seçti. Onun anlatısına bağlı kalarak kaleme alınan Hagakure, Japon savaşçılarının yaşam ve yönetim felsefelerini, tarih bilincini, Konfüçyus öğretisinin ve Zen Budizm’in toplum genelinde ne ölçüde nüfuz ettiğini anlamamıza ışık tutacak önemli bir eserdir.

HAGAKURE: SAKLI YAPRAKLAR

Tsunetomo Yamamoto

Çeviri: Hüseyin Can Erkin

İthaki Yayınları, 2022

168 s.