Kutsal canavarların anılarında yer almayı hak etmeyen şeyler

Bu “hatırlıyorum”lar tam olarak anı, özellikle de kişisel anı değiller; bunlar günlük hayattan küçük parçalar, filanca yılda aynı yaştaki tüm insanların gördüğü, yaşadığı, paylaştığı ve sonra kaybolan, unutulan şeyler; ezberlemeye değmeyen, tarihe geçmeyi, devlet adamlarının, dağcıların, kutsal canavarların anılarında yer almayı hak etmeyen şeyler.

Ama kimi zaman, birkaç yıl sonra, bozulmamış ve ufacık halleriyle, tesadüfen ya da bir akşam arkadaş arasında onları aradığımız için geri dönerler; okulda öğrendiğimiz bir şey olabilirler, bir şampiyon, bir şarkıcı ya da çığır açan bir yıldız adayı, herkesin ağzında dolanan bir melodi, bir soygun ya da günlük gazetelerin manşetine çıkan bir felaket, çok satan bir kitap, bir skandal, bir slogan, bir alışkanlık, bir ifade, bir giysi ya da onu giyme biçimi, bir el hareketi ya da daha değersiz, önemsiz, tamamen banal, mucizevi bir şekilde önemsizliğinden koparılmış, bir an geri kazanılmış, birkaç saniye için hissedilemeyen küçük bir nostalji uyandırmış şeyler.

Georges Perec (1936-1982), Polonyalı bir Yahudi ailenin çocuğu olarak Paris'te doğdu. Babasını 1940'da cephede, annesini ise 1942'de Auschwitzn toplama kampında kaybetti. Sorbonne Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden mezun olduktan sonta, 1960'lı yıllarda Paris'te Centre national de la Recherche Scientifique'te araştırmacı olarak çalışan Perec'in medya, yazmak, moda, rüyalar, okumak ve oyunlar gibi farklı konuları ele aldığı ilk yazıları Les Lettres Nouvelles, N.R.F., Partisans, Traverses, Esprit ve Cause Commune dergilerinde yayımlandı. İlk Romanı Les Choses'la Renaudot Ödülü'nü kazandı ve deneysel bir edebiyat grubu olan, üyeleri arasında Raymond Queneau ile İtalo Calvino'nun da yer aldığı, Oulipo edebiyat grubuna (Ouvroir de litterature potentielles) katıldı. Yaşamı yazı yoluyla sorgulamaya yönelik arzusu, kısa yaşamına sığan verimliliğin başlıca kaynağı oldu.

Çeşitli edebi alanlarda günlük yaşam, sosyoloji, hikâye ve kelime oyunlarıyla şekillenen çalışmalar yaptı. Romanları arasında Les Choses (1965) (Şeyler, Metis, 1998); Un Homme qui dort (1966) (Uyuyan Adam, Metis 1990); La Dispartion (1969) (Kayboluş, Ayrıntı 2006); les Revenentes (1972); W ou la Souvenir d'Enfance (1975) (W ya da bir Çocukluk Hatırası, Metis, 2001); La Vie Mode d'Emploi (1978) (Yaşam Kullanma Kılavuzu, YKY, 1997), şiir çalışmaları arasında Ulcerations (1974); La Cloture (1976); la Poche Parmentier (1974), günlük yaşam sosyolojisi ile ilgili yapıtları arasında ise La Boutique Obscure (1973); Especes d'Espace, (1974); Tentavive pour l'epuisement d'un lieu parisien, (1975); J eme souviens (1978); Recits d'Ellis Island (1980) sayılabilir.

HATIRLIYORUM

Georges Perec

Everest Yayınları, 2023

Çeviri: Ayberk Erkay

Tür: Roman

136 s.