Kendisinden hiçbir şey istenmeyen, kendisinden hiçbir şey beklenmeyen kadınlar

Helen Weinzweig’in romanı, İnci Kolyeli Düz Siyah Elbise, kaçak oynayan bir sevgiliye duyduğu arzuyla, hissettiği hayal kırıklıkları ve umutsuzluk arasında kısılıp kalan bir kadının gelgitlerini kaygan bir anlatıyla aktarıyor.

İlişkileri yıllardır devam eden evli, çocuklu Shirley ile Şirket diye bilinen uluslararası bir kuruluşta çalışan Coenraad, dünyanın farklı şehirlerinde buluşurlar. Bu yolculukların öncesinde Shirley buluşma yerini öğrenebilmek için National Geographic dergisine bırakılan şifreleri çözer. Yolculuklarında Lola Montez takma adını kullanan Shirley sevgilisini ruhsuz otel odalarında bekler ve bir saygıdeğerlik kamuflajı olarak kullandığı inci kolyeli düz siyah elbisesini giyer hep. Shirley, sonuncu buluşma yerleri olan Toronto’da, çocukluğunun geçtiği yoksul Yahudi göçmen mahallelerinde, her kokunun her sesin tanıdık olduğu sokaklarda, Coenraad’ı ararken geçmişe dair anıları berraklaşıp su yüzüne çıkar ve Shirley’in içine çökmüş olan koyu sis yavaş yavaş dağılmaya başlar.

Neyin gerçek neyin hayal olduğunun muğlaklaştığı metinde bir süre sonra bu ayrım önemini yitiriyor, çünkü bu roman “kendisinden hiçbir şey istenmeyen, kendisinden hiçbir şey beklenmeyen” kadınların gözü karalığını ve usancını başarıyla anlatıyor.

Helen Weinzweig (1915–2010), Polonya'nın Radom kentinde Helen Tenenbaum'da doğdu ve dokuz yaşındayken annesiyle birlikte Toronto'ya göç etti. Bir genç olarak, bir Ontario sanatoryumunda tüberkülozdan kurtulmak için iki yıl geçirdi; deneyimi sorulduğunda, daha sonra "İki yıl boyunca kendimi aptal olarak gördüm" diye hatırladı. Helen, 1940'ta Kanadalı besteci John Weinzweig ile evlendi ve sonraki otuz yıl boyunca, iki oğlunu büyütürken ve Toronto'da bir kooperatif anaokulunda örgütlenip çalışırken, kariyerini ilerletmeye adadı.

1968'de ilk kısa öyküsü “Sürpriz!” Kanada Forumu'nda yayımlandı; yazdığı hiçbir hikaye veya roman bir yayıncı tarafından reddedilmedi. İlk romanı Passing Ceremony 1973'te yayınlandı, ardından 1980'de Toronto Şehri Kitap Ödülü'nü kazanan Basic Black with Pearls izledi. Kısa öykü koleksiyonu, Çatıdan Bir Görünüm (1989), Genel Vali Ödülü'ne aday gösterildi. Kanada Yazarlar Birliği'nin kurucu üyelerinden biri olan Weinzweig, ileriki yıllarında sahne ve radyo oyunları da yazdı ve yazarların atölyelerinde ders verdi.

İNCİ KOLYELİ DÜZ SİYAH ELBİSE

Helen Weinzweig

Yüz Kitap, 2023

Çeviri: Betül Kadıoğlu

158 s.