Pusula iyiliği gösteriyor

Nagihan Kahraman, İrem Oturaklıoğlu Kaya’nın hem çocuk hem yetişkin okurlar için kaleme aldığı yeni kitabı, İyilik Bir Pusula üzerine yazdı: "Yazarın sevgi, paylaşma ve yardımlaşma üzerinden şekillendirdiği İyilik Bir Pusula, okumaya yeni başlamış minik okurlar için hem okumaya yardımcı hem de edinecekleri güzel davranışlar açısından oldukça faydası olacak bir kitap!"

Çocuk kitaplarında sıkça işlenen temalardan bazıları sevgi, yardımlaşma ve paylaşmaktır. Çünkü bunlar bir bireyin henüz çocukken edinmesi gereken kazanımlar olarak kabul ediliyor. Küçük bir çocuğun öncelikli öğrenme yöntemi de model almadır. Bunu hiçbir şey bilmezken dahi öncelikle anne ve babasını model alarak öğrendiği somut davranışlardan gözlemlemek mümkün. Çocuk, nasıl ki yemek yemeyi, yürümeyi, konuşmayı rol modellerinden öğreniyorsa iyiliği, merhameti, güzelliği de ilk öğrendiği yer evidir. Dolayısıyla bakım verenlere bu noktada büyük iş düşüyor. Bu, karşımıza pek çok çocuk kitabında çıkıyor ve her birinden hem küçük yaştaki okurların hem de yetişkinlerin öğreneceği çok şey var.

Bu minvaldeki kitaplara geçtiğimiz günlerde bir yenisi eklendi. İyilik Bir Pusula, çocuk kitapları ile tanıdığımız İrem Oturaklıoğlu Kaya’nın yeni kitabı. Timaş Çocuk Yayınları tarafından yayımlanan kitap, yayınevinin psikoloji kitaplığı kategorisinde yer alıyor ve altı-on yaş aralığına hitap ediyor. Kitabın rengârenk çizimleri ise Sinem Halıcıoğlu’na ait.

İrem Oturaklıoğlu Kaya’nın Kendine Sarılmak Nasıldı?, Can Sıkıntıma Ne Söyledim? ve Renklerimin Sırrı Ne? adlı önceki kitaplarında da bahsettiği üzere tanıştığımız duygular ve arkadaşlık bu kitapta da ön plana çıkıyor. Bunda yazarın mesleğinin etkisi büyük. İrem Oturaklıoğlu Kaya, aldığı psikoloji eğitimi sonrasında yüksek lisansını da klinik psikoloji alanında tamamlamış ve yıllardır da mesleğine bu alanda devam etmekte. Yazara göre herkes sağlıklı bir ruh hâlini hak eder ve psikoloji, her insanın hayatındaki en değerli pusulalardan biridir.

Kitapta, Damla ve Efnan iki yakın arkadaş ve her yıl düzenlenen Deniz Yıldızı Şenliği yaklaştığı ve bu şenlik de yaşadıkları mahallede heyecanla beklendiği için birkaç gün önceden sahili temizlemeye başlarlar. Bu, mahallelinin bir rutini ve bu sayede şenlikte sergilenen ışık şovları, el işi tezgâhları daha anlamlı ve görkemli bir hâl alır. Böylece tüm mahalle sahili temizlemek için sahilde hazır bulunmuşken Damla’yla Efnan da bir yandan sahili temizlemeye bir yandan da beğendikleri deniz kabuklarını toplamaya başlar.

Sohbet ede ede sahildeki çöpleri temizlerken kumların arasında ellerine sert bir cisim takılır. Bu bir pusula! Bir sahil kasabasında kumların arasında pusula bulmak kadar doğal bir şey yoktur elbette ama bu pusula gemicilere yönleri gösteren bildiğimiz pusulalardan biraz farklıdır. Üzerinde yönler yerine şu sözcükler yazılıdır: “Yardım”, “Paylaşma” ve “Sevgi.” Sahilde buldukları şeyleri önce bir büyüğe göstermeleri gerektiğini bildiklerinden, buldukları pusulayı eski denizci Cem amcalarına gösterirler:

“Elinizdeki şey…” dedi yanımıza yaklaşırken. Birden durdu. “İnanamıyorum…” dedi şaşkınlıkla. “Bu, bir İyilik Pusulası! Dedemde de var bunlardan. Yıllar önce böyle bir pusulayla dünyanın dört bir yanından insanlara yardım etmiş.”

O andan sonra her şey çok farklı gelişir; nasıl ki bir yere giderken yönleri kullanmamız gerekiyorsa hayatta da takip etmemiz gereken belli iyilik yönleri bulunur; işte bu ‘iyilik pusulası’ sayesinde çocukların olaylara bakışı değişir. Pusulanın nasıl çalıştığını merak ederler ve biraz inceledikten sonra ibre hangi yazıyı gösteriyorsa etraflarında o edinimle ilgili bir duruma şahit olduklarını fark ederler. Örneğin, pusula “Yardım”ı gösterdiğinde karşıdan Ayşe teyzenin elinde kocaman malzeme paketleriyle yaklaştığını görürler ve hemen ona yardım etmek için yanına koşarlar. Başka bir sefer “Paylaşma” yazısını gördüklerinde o mahalleye yeni taşınmış Ali adındaki çocuğu görürler ve onunla arkadaşlık kurup deniz kabuklarını onunla paylaşırlar. Bu böyle devam eder, gider…

İyilik pusulası, soyut kavramları öğrenmeye yarayan bir somutlaştırma aracıdır. Yazar kitapta didaktik bir yol izlemek yerine oyunlaştırarak, yani somutlaştırarak öğretmeyi seçmiş. Her çocuğun en sevdiği şeydir oyun ve böyle kazanımlar da bilgi akışı ile değil, oyuna dahil olarak edinilmektedir. Kitapta en değerli hazine olarak da iyilik pusulasının karşılarına çıkması bu yüzden boşuna değildir.

“Çünkü gerçek hazine, iyiliğin bulaşıcı olduğunu keşfetmektir.”

Bunu bir kez öğrenen bir çocuk, iyilik pusulası yanında olmasa da onu zihninde taşıyacaktır.

İrem Oturaklıoğlu Kaya’nın sevgi, paylaşma ve yardımlaşma üzerinden şekillendirdiği İyilik Bir Pusula, okumaya yeni başlamış minik okurlar için hem okumaya yardımcı hem de edinecekleri güzel davranışlar açısından oldukça faydalı olacak bir kitap!

İYİLİK BİR PUSULA

İrem Oturaklıoğlu Kaya

Timaş Çocuk Yayınları, 2025

Çizer: Sinem Halıcıoğlu

32 s.

6+ yaş