Yeni mülkiyet ilişkilerinin doğurduğu bir kahraman

Henning Mankell'in kaleme aldığı, Netflix’in popüler dizisi Young Wallander’e de esin olan Kurt Wallander serisi, daha önce Türkiye’de hiç yayınlanmamış olan sekizinci kitabı ile birlikte Türkçede.

Edebiyat dünyasında özellikle polisiye alanında ulusal sınırları aşmak hiç de kolay değildir ve bunu yapabilen az sayıda yazar vardır.

İskandinav coğrafyasından Henning Mankell bu az sayıda yazardan biridir. Yaratmış olduğu Kurt Wallander karakteri dünya çapında okurlar tarafından hem çok sevilmiş hem de birçok dizi ve filme esin kaynağı olmuştur.

Şimdilerde Netflix’in popüler dizisi Young Wallander’e de esin olan Kurt Wallander serisinin yazarı Henning Mankell 1948 İsveç doğumludur. Romanları kırk beş dile çevrilmiş ve tüm dünyada kırk milyondan fazla satmıştır. Polisiyede Avrupa’nın en prestijli ödülü olan Ripper Ödülü’nü ilk alan yazar da Mankell’dir. Daha sonra bu ödülü alan yazarlar arasında Fransa’dan Fred Vargas, Almanya’dan Sebastian Fitzek ve İngiltere’den Simon Beckett de vardır. Hayatının bir kısmını Mozambik’te geçiren Mankell, Mozambik’in başkenti Maputo’daki Avenida Tiyatrosu’nun sanat direktörlüğünü de yapmıştır. 2010 yılında Filistin’e yardım taşıyan Mavi Marmara’da diğer aydın ve yazarlarla birlikte bulunan yazar 2015 yılında vefat etmiştir.

Kitaplarında dünyadaki ve özellikle de İsveç’teki sosyal eşitsizlik ve adaletsizlik konularına yer veren Henning Mankell’in dünyaya tanıştırmış olduğu Kurt Wallander karakteri polisiye eleştirmeni Ömer Türkeş’e göre, polisiye tarihinin en etkileyici dedektif tiplemelerinden biri olarak gösterilmektedir: “Dedektif denildiğinde bulmacamsı cinayetleri büyük bir maharetle çözen ‘Altın Çağ’ dedektifleri ya da ‘Private Eyes’ geleneğinin sokaklarda belalılarla boğuşan sert erkekleri gelebilir aklımıza. Oysa Wallander ne Sherlock Holmes’a, Ne Hercule Poirot’a, ne Maigret’ye, ne de Philip Marlow’a benziyor.

O kendi çağının bir ürünü, 20. yüzyılın ikinci yarısının dinamiklerinin, yeni mülkiyet ilişkilerinin

doğurduğu bir kahraman tipi… Wallander, bir anlamda eski moda bir insan. Acıma, adalet ve beraberlik gibi eskimiş sayılan şeylere inanıyor. Ancak Kurt Wallander’in bu kadar sevilmesinin nedeni değişme özelliği; dördüncü kitaptaki Wallander, birinci kitaptakinin aynısı değildir…”

On kitaptan oluşan Kurt Wallander serisi daha önce Mankell gibi İsveçli olan Per Wahlöö ve Maj Sjöwall’ın bir polisiye klasiği olan Martin Beck serisini sırasıyla yayımlayan Ayrıksı Kitap tarafından okurlarla buluşturuluyor. Serinin ilk kitabı Karanlık Yüz’de, soğuk bir İsveç gecesinde bir çiftlikte vahşice öldürülen bir çiftin soruşturmasıyla tanımaya başlıyoruz Kurt Wallander’i. Özel hayatındaki sorunlardan kaçabilmek için Wallander dört elle sarılır bu soruşturmaya.

2021 Mart’ında Birinci Sınıf Bir Polisiye: Kurt Wallander başlığı altında Karanlık Yüz kitabıyla seriye başlayan Ayrıksı Kitap bugüne kadar serinin yedi kitabını yayımladı ve iki ayda bir serinin bir kitabını okurlarıyla buluşturmaya özen gösteriyor. Serinin şimdiye kadar Ayrıksı Kitap tarafından yayımlanan kitapları şunlar: Karanlık Yüz, Riga’nın Köpekleri, Beyaz Aslan, Gülümseyen Adam, Yanlış Yol, Beşinci Kadın ve Bir Adım Geriden. Daha önce Türkiye’de hiç yayınlanmamış olan serinin sekizinci kitabı Güvenlik Duvarı bu yıl mayıs ayında yayımlandı.