Elçin Poyrazlar'dan suç edebiyatının en iyileri

"Polisiye, 'Hamlet', 'Gül’ün Adı', 'Suç ve Ceza' gibi şaheserleri de kapsayan dev edebi bir şemsiyedir aynı zamanda" diyen yazar Elçin Poyrazlar, Litera Edebiyat için suç edebiyatında en sevdiği romanları önerdi.

Bana en çok sorulan biridir; neden polisiye? Buna ilk yanıtım ‘Neden olmasın?’ Bir yazarın üslup, tarz, tempo, dil konusunda tercihleri nasıl saklıysa tür seçiminde de mutlak özgürlüğü var.

Soruya ikinci yanıtım ise ‘Sevdiğim şeyi yapma arzusu’. Bu daha küçük bir çocukken başlayan kitapların sunduğu macera, gizem, bulmaca dünyasını yaşatma, o heyecanı başkalarına kurmaca bir yapıda aktarma ve okuru bir oyuna davet etme dürtüsü. Bir de hayatın en büyük gizemlerinden biri olarak kalan ‘Neden insan cinayet işler?’ sorusuna doğru yanıtları arama şevki.

Polisiye, Hamlet, Gül’ün Adı,Suç ve Ceza gibi şaheserleri de kapsayan dev edebi bir şemsiyedir aynı zamanda. O şemsiyenin altına sığınan bir okur-yazar olarak bende yer eden, hayal gücümü tetikleyen, rüyalarıma giren yabancı yazar ve eserlerinin sıralaması şöyle:

Patricia Highsmith - Becerikli Bay Ripley (Tüm seri)

Neden? Çünkü psikolojik gerilim türünü zirveye taşıdığı için. Ekonomik, süsten uzak, donuk bir dille okuru ateşlediği ve içimizde duygu karmaşası yarattığı için. Bir karakterden hem bu kadar nefret ettirip hem de kurtulmasını istettiği için. Daha iyi yazabilmek için beni dürttüğü için.

George Simenon - Komiser Maigret (Tüm kitapları)

Neden? Polisiyenin en incelikli eserlerini bize bağışladığı için. Atmosfer yaratmanın kuru bir cinayet öyküsü anlatmaktan çok daha büyük beceri gerektiğini gösterdiği için. Zeka, gözlem ve akıl yürütmenin tesadüflere dayanmaktan daha kalıcı olduğunu öğrettiği için. Müthiş bir üretimle bana büyük esin kaynağı olduğu için.

Agatha Christie - On Küçük Zenci

Neden? Kapalı oda cinayet gizemlerinin muhteşem örneklerinden biri olduğu için. Agatha Christie’ye yöneltilen ‘yavanlık’ eleştirilerini yıktığı için. İyi tasarlanmış bir kurgunun okuma zevkini doruğa çıkarabildiğini gösterdiği için. Şaşırtmacada sınırın olmayacağının kanıtı haline geldiği için. Bir yazar olarak sebat göstermenin önemini anımsattığı için.

Robert Harris - Fatherland

Neden? Sadece polisiye değil alternatif tarih romanlarının en iyi örneklerinden biri olduğu için. Savaşın, iktidarın ve siyasi ortaklıkların getirdiği kasvetli ortamı ve bunun vicdani muhasebesini yapan insanları bize nefis bir dille anlattığı için. Siyasi polisiyenin dayandığı katı tarihi gerçeklerin üstündeki örtüyü kaldırdığı için. ‘Gazeteciden romancı olmaz’ diyenlere inat iyi bir romancı olduğu için.

Gillian Flynn - Kayıp Kız

Neden? Gösteri toplumunun bireyde açtığı yaraların nereye varabileceğine üstü kapalı işaret ettiği için. Kadın-erkek anlatıcıların güvenilmezliğini, güç için hangi uçlara savurabileceklerini gösterdiği ve kadın karakterleri ‘zavallı kurban’ konumundan çıkardığı için. Amerikan kültürünün acımasızlığını ve ikiyüzlülüğünü açık ettiği için. Bir sonraki kitabını bana heyecan içinde beklettiği için.

Raymond Chandler - Büyük Uyku

Neden? Bir şair gibi yazdığı için. Amerika’da Büyük Buhran’ın ertesinde Los Angeles’in tekinsiz, vahşi, sert sokaklarında okuru gezdirdiği için. Kadınlarla ilgili bilmiş bilmiş konuşup sonra hep kazık yediği için. İyilerin yenileceğini bilse de son yumruğunu savurmaktan çekinmediği için. Üslubun bazen kurgunun önüne geçebileceğini ve buna hayıflanmanın anlamsız olduğunu anımsattığı için.

John le Carre, Daphne Du Maurier, Leo Malet, Robert Galbraith, Tana French, Val McDermid, Ian Rankin, Henning Mankell, Philip Kerr, James Ellroy, Dorothy L. Sayers, Mick Herron, Volker Kutscher ve bende sağlam nedenler yaratan tüm yazarlar için…