Ülkemde Bir Başıma ilk kez Türkçede

Kışkırtıcı, uzun yıllar boyunca kaybolduğu sanılan ve otoriterlik ortadan kalkmadığı sürece güncelliğini hiç yitirmeyecek Ülkemde Bir Başıma ilk kez Türkçede.

Hans Fallada, 1944 sonbaharında bir hapishane hücresinde Nazi diktatörlüğü altındaki yaşamını, kendi deyimiyle “içsel göç” dönemini kaleme alır. Hiçbir şeyin insanları şaşırtmadığı, şaşırmanın çoktan unutulduğu bir dünyada Nazilerden ziyade Alman aydınlarının basiretsizliğini, gammazcılık yarışına tutuşan yurttaşlarını, entelektüel yoldaşlarının kayıtsızlığını hesaba çeker.

İtiraf niteliğindeki bu yazıları kâğıda dökmek Fallada için kolay değildir. Öyle ki, 1944’ün karanlık atmosferinde giriştiği “kendini sorgulama” sorumluluğu “hayatta kalma stratejisine” dönüşür. Pençesine düştüğü son büyük Alman çılgınlığını tüm boyutlarıyla irdelerken, binbir farklı şekilde tezahür eden bu kötülüğü yaratanın aslında kim olduğunu arar: Viyana banliyölerine has şivesi ve saralılarınkine benzeyen hareketlerle yaygaracılık yapan, tehdit etmekten ve hunharlıktan aldığı keyfi kanlı infaz fantezileriyle kürsülerden deklare eden Hitler midir tek müsebbibi? Direnmesi beklenen güçlerin dağınıklığına ne demeli peki? Düşmanın canına ot tıkadığı anayasaya umarsızca sadık kalmayı yeğleyen hukukçulara? Nazilerin sloganlarının arkasına takılıp, kendilerinin de ne kadar “milli” olduklarını ispat etmeye çalışan sosyal demokratların ihanetine? Sopa yiyenlerden biri olmamak için sopa atanların saflarına doluşanlara? O müphem sarhoşluğun, birlik ve beraberliğin çekim gücüne kapılanlara ne demeli?

Kışkırtıcı, uzun yıllar boyunca kaybolduğu sanılan ve otoriterlik ortadan kalkmadığı sürece güncelliğini hiç yitirmeyecek Ülkemde Bir Başıma ilk kez Türkçede. Hans Fallada, gerçek adıyla Rudolf Wilhem Friedrich Ditzen, 21 Temmuz 1893’te Almanya’nın Greifswald kentinde doğdu ve 20. Yüzyıl Alman edebiyatının en önemli yazarlarından biri oldu. Küçük Adam Ne Oldu Sana? romanıyla büyük çıkış yakalayan Fallada, Herkes Tek Başına Ölür ile Nazi Almanyası’na karşı direnişi anlatan en çarpıcı eserlerden birini yazdı. Ayyaş ise onun bağımlılıkla mücadelesini yansıtan otobiyografik bir metindi. Nazi döneminde sansüre uğrayan ve rejime uyum sağlamaya zorlanan Fallada, 1944’te bir akıl hastanesindeyken kaleme aldığı Ülkemde Bir Başıma adlı eserinde Nazi Almanyası’nda yaşadığı korku, baskı ve içsel çatışmaları tüm çıplaklığıyla anlattı. Gençliğinde bir düello sırasında bir arkadaşını öldürmesi ve ardından intihara kalkışması, hayatı boyunca süren alkol ve uyuşturucu bağımlılığı, sık sık rehabilitasyon merkezlerine yatması gibi olaylar onun hayatını şekillendirdi. 53 yaşında Berlin’de hayatını kaybeden Fallada, eserleriyle sıradan insanların trajedilerini ve toplumsal değişimlerin birey üzerindeki etkilerini ustalıkla anlatan bir yazar olarak edebiyat tarihine geçti.

İlk kez Türkçede yayınlanan Ülkemde Bir Başıma, Fallada’nın Nazi Almanyası’na dair tanıklığını doğrudan okura sunan önemli bir belge niteliğinde.

ÜLKEMDE BİR BAŞIMA Hans Fallada

Paris Yayınları, 2025 Çeviri: Ceren Han Tür: Günlük

264 s.