Resimler her şeyi açıkça gözler önüne serer ve pek çok şeyi de gizler

John Berger'in kızı Katya Berger ile arasında başlayan sohbeti içeren Uykuya Yatmak adlı kitabı, resimlerin bir yandan her şeyi açıkça gözler önüne serdiğine, diğer yandan pek çok şeyi gizlediğini anlatıyor.

— Nasıl başlasak? — Unutuşu, nisyanı konuşalım.

Mantua’da San Giorgio Kalesi’ndeki “Gelin Odası”nın duvar resimleri, baba ve kız, John ile Katya Berger arasında bir sohbet başlatır. Dünyanın uykuya yatmak için tasarlanmış bu en güzel odasında, onlarla birlikte bakarken, resimlerin bir yandan her şeyi açıkça gözler önüne serdiğine, diğer yandan pek çok şeyi gizlediğine şahit oluruz.

Nisyan hiçlik mi?

Hayır. Hiçlik şekilsizdir, nisyan ise dairesel.

Ya rengi? Mavi mi?

Nisyanın renklendirilmeye ihtiyacı yoktur, o kendi kendini şekillendirir;

nisyan izler bırakır, tıpkı küçük beyaz çakıl taşları gibi. Hiçlik, herhangi bir

çakıl taşının ya da hafızanın önünde ya da arkasındadır.

Her şey bütünüyle sadece nisyan içinde kavranabilir. Bu nedenledir ki

nisyan, unutkanlığın aksine, kendine has bir kesinliğe sahiptir.

Nisyan hayatta kalmanın bir yoludur.

Nisyan, uykunun uyanıklığa ödünç verdiği bir meleke midir?

Hayır, nisyan uykudan ödünç alınmış değildir. Uyku yaratıcıdır;

nisyan kemikleri ezer, onlara nüfuz eder, muhafaza eder, toprağa

karıştırır.

Belki de nisyan seçmeyi değil, nedenselliği silip yok ediyor. Biz de çoğu

zaman seçimlerimizden çok nedenlerimizle ilgili yanılırız.

Biz ebeveynlerimizin unutamadıklarının tortusuyuz. Artıklarız biz. John Berger (d. 5 Kasım 1926, Londra - ö. 2 Ocak 2017) İngiliz yazar ve sanat eleştirmeni. "G." isimli romanı 1972'de Man Booker Ödülü'nü kazanmıştır. John Berger, mesleki kariyerine ressam olarak başladı. 1940'lı yılların sonlarına doğru Londra'da birçok sergiye katıldı. 1948-1955 yılları arasında sanat eleştirmenliğinin yanı sıra, resim dersleri de verdi.

İngilizce yazan en etkili sanat eleştirmenlerinden biri olarak tanınır. Senaryo yazarlığı ve belgesel yazarı olarak da tanınır. Bunun yanı sıra, romancı kimliği de vardır. İlk romanı Zamanımızın Bir Ressamı (A Painter of our Time) 1958'de yayımlandı.

John Berger diğer kitapları

Görme Biçimleri, 1978

G., 1984

Ve Yüzlerimiz, Kalbim,

Fotoğraflar Kadar Kısa Ömürlü, 1987

O Ana Adanmış, 1988

Picasso'nun Başarısı ve Başarısızlığı, 1989

Düğüne, 1996

Fotokopiler, 1997

2000 Yılında 25 Yaşına Basacak Olan Yunus, 1997

Görünüre Dair Küçük Bir Teoriye Doğru Adımlar, 1999

Kral, 2001

Buluştuğumuz Yer Burası, 2006

A'dan X'e, 2008

Kıymetini Bil Herşeyin, 2009

Bento’nun Eskiz Defteri, 2012

Uçuşan Etekler, 2014

Bir Fotoğrafı Anlamak, 2015

İstanbul'dan Gelen Telefon, 2016

Hoşbeş, 2016

Sanatla Direniş, 2017

Portreler (sert kapak), 2018

Yedinci Adam, 2018

Portreler (karton kapak), 2018

Manzaralar (karton kapak), 2019

Manzaralar (sert kapak), 2019

Top Sende, 2020

Yaranın Sayfaları, 2024

UYKUYA YATMAK

John Berger, Katya Berger

Metis Kitap, 2025

Çeviri: Beril Eyüboğlu

72 s.